Ağız ülserleri özellikle aftlar, ağız mukozasında oluşan küçük, ağrılı ve genellikle beyaz veya sarı renkli yaralardır. Her yaştan insanı etkileyebilen bu durum, konuşma, yemek yeme ve içme gibi günlük aktiviteleri zorlaştırabilir
Aftların Belirtileri
Aftlar genellikle şu şekilde kendini gösterir:
- Yuvarlak veya oval şekilli yaralar: Beyaz veya sarı bir merkezle çevresinde kırmızı bir sınır bulunur.
- Ağrı ve hassasiyet: Özellikle yemek yerken veya konuşurken rahatsızlık yaratır.
- Yerleşim: Yanak içi, dil, damak veya dudak iç kısmında görülebilir.
- Tekrar etme eğilimi: Bazı kişilerde düzenli aralıklarla ortaya çıkar.
Aftların Nedenleri
Aftların kesin nedeni tam olarak bilinmese de bazı faktörler tetikleyici rol oynayabilir:
- Travma: Diş fırçasıyla sert fırçalama, kazara yanak ısırma veya sıcak yiyeceklerden kaynaklanan yanıklar.
- Stres: Yoğun stres, bağışıklık sistemini etkileyerek aft oluşumunu artırabilir.
- Beslenme Eksiklikleri: B12 vitamini, folik asit ve demir eksiklikleri aft oluşumuna zemin hazırlayabilir.
- Hormonal Değişiklikler: Özellikle kadınlarda adet dönemlerinde aft görülme sıklığı artabilir.
- Gıda Hassasiyetleri: Çikolata, baharatlı yiyecekler asidik gıdalar ve kahve aftları tetikleyebilir.
- Bağışıklık Sistemi Bozuklukları: Behçet hastalığı gibi bağışıklık sistemiyle ilişkili hastalıklar aftlara yol açabilir.
Aft Tedavi Yöntemleri
Aftların çoğu, genellikle 7-14 gün içinde kendiliğinden iyileşir. Ancak ağrıyı hafifletmek ve iyileşmeyi hızlandırmak için şu yöntemler kullanılabilir:
- Topikal Kremler ve Jel Formülleri: Antibakteriyel ve ağrı kesici etkili aft jelleri, yaraların iyileşmesini hızlandırabilir.
- Tuzlu Su Gargarası: Tuzlu suyla ağız çalkalamak enfeksiyon riskini azaltarak yaraların temizlenmesine yardımcı olur.
- Ağrı Kesiciler: Aşırı ağrı durumlarında doktor kontrolünde ağrı kesici ilaçlar alınabilir.
- Vitamin ve Mineral Takviyeleri: Eksiklik durumunda, doktor önerisiyle B12 vitamini, folik asit veya demir takviyesi alınabilir.
Aftlardan Korunma Yolları
- Ağız Hijyenine Özen Gösterin: Dişlerinizi yumuşak bir diş fırçasıyla düzenli olarak fırçalayın.
- Dengeli Beslenin: Vitamin ve mineral açısından zengin bir diyet uygulayın.
- Stresi Yönetin: Meditasyon, egzersiz veya hobilerle stresinizi azaltabilirsiniz.
- Tahriş Edici Gıdalardan Kaçının: Baharatlı ve asidik yiyecekleri sınırlayın.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Eğer aftlar:
- 3 haftadan uzun süredir iyileşmiyorsa
- Çok sık tekrar ediyorsa
- Ciddi ağrıya neden oluyorsa veya diğer sistemik belirtilerle birlikte görülüyorsa bir sağlık profesyoneline danışılmalıdır.
Aftlar genellikle ciddi bir durum değildir ancak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Basit önlemlerle oluşumlarını azaltabilir ve etkili tedavi yöntemleriyle iyileşmelerini hızlandırabilirsiniz. Ağız sağlığınıza dikkat ederek, bu tür rahatsızlıkların önüne geçmek mümkündür.
