HPV aşıları güvenli, etkili ve HPV ile ilişkili hastalıkların önlenmesinde önemli bir yere sahiptir. Aşılama hem bireysel hem de toplumsal sağlık için büyük önem taşımaktadır.
HPV (Human Papillomavirus) aşıları, rahim ağzı kanseri ve diğer HPV ile ilişkili hastalıkların en tehlikeli türlerine karşı önemli bir koruma sağlar. Gardasil®9 ve Cervarix® gibi birçok HPV aşısı belirli HPV türlerine karşı koruma sağlamak üzere geliştirilmiştir.
HPV Aşısı Nasıl Çalışır?
HPV aşıları tam koruma sağlamak için birden fazla doz halinde uygulanır. 15 yaşından büyük bireyler için standart aşılama programı üç dozu içerir:
- İkinci doz, ilk dozdan iki ay sonra yapılır.
- Üçüncü doz, ikinci dozdan altı ay sonra uygulanır.
15 yaşından küçük çocuklar için ise altı ay arayla iki doz yeterlidir. Tam bağışıklık kazanmak için tüm dozların tamamlanması önemlidir. Kişi daha önce bir HPV türüne maruz kalmış olsa bile aşı diğer türlere karşı koruma sağlayabilir. Ancak aşı mevcut enfeksiyonları tedavi etmez yalnızca gelecekteki HPV ile ilişkili hastalıklardan korur.
Kimler Aşılanmalı?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), HPV aşısını 11-12 yaşlarındaki kız ve erkek çocuklarına rutin olarak önermektedir bununla birlikte 9 yaşında da yapılabilir. Aşının, cinsel temas veya HPV'ye maruz kalmadan önce yapılması idealdir.
HPV'ye maruz kalmış kişiler için de aşı faydalıdır, çünkü diğer HPV türlerine karşı koruma sağlar. Bu nedenle CDC, 26 yaşına kadar tam aşılanmamış herkese aşılamayı önermektedir. Aşıya verilen bağışıklık yanıtı genç yaşlarda daha güçlüdür bu nedenle erken aşılanma daha etkilidir.
HPV ile İlişkili Hastalıklardan Korunma
Gardasil®9 aşısı, dokuz farklı HPV türüne karşı koruma sağlar:
- Tip 16 ve 18: HPV ile ilişkili kanserlerin çoğuna neden olan iki ana HPV türüdür.
- Tip 31, 33, 45, 52 ve 58: Rahim ağzı kanserine yol açan diğer yaygın HPV türleridir.
- Tip 6 ve 11: Genital siğillerin %90'ına neden olan, kansere yol açmayan iki türdür.
Cervarix® ise yalnızca HPV-16 ve HPV-18 türlerine karşı koruma sağlar ve bu iki tür, rahim ağzı kanserlerinin çoğundan sorumludur. Her iki aşı da yeni enfeksiyonların ve kanser öncesi lezyonların önlenmesinde yüksek etkinlik göstermektedir.
Aşının Önemi
HPV en yaygın cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan biridir ve cinsel olarak aktif bireylerin çoğu hayatlarının bir noktasında bu virüse maruz kalacaktır. Birçok HPV enfeksiyonu kendiliğinden geçse de bazıları rahim ağzı kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Aşılama rahim ağzı kanseri riskini büyük ölçüde azaltmanın en etkili yollarından biridir.
Ayrıca HPV aşısı toplumda virüsün yayılmasını azaltarak sürü bağışıklığına katkı sağlar. Erkeklerde ise genital siğillerin yanı sıra penis ve boğaz kanseri gibi HPV ile ilişkili hastalıklardan korunma sağlar.
Aşı Sonrası Takip
HPV aşısı olsanız bile rahim ağzı kanseri taramalarına (smear testleri gibi) devam etmek önemlidir. Aşı, tüm HPV türlerine karşı koruma sağlamaz bu nedenle düzenli kontrol ile anormal hücrelerin erken tespit edilmesi kanser gelişme riskini azaltmada kritik bir rol oynar.
