Tansiyon, vücudun tüm işleyişini doğrudan etkileyen hayati bir unsurdur; çünkü organların yaşam için gerekli olan oksijen ve besinleri alabilmesi tamamen sağlıklı bir kan akışına bağlıdır.
Tansiyon kanın damar duvarlarına uyguladığı basıncı ifade eder. Vücudun sağlıklı bir şekilde işlev görmesi için tansiyonun belirli bir aralıkta olması gereklidir. Kalbin pompaladığı kan, organ ve dokulara oksijen ve besin taşırken bu basınç sayesinde dolaşım sistemi işler.
Tansiyon, iki farklı değerle ifade edilir:
- Sistolik Tansiyon (Büyük Tansiyon): Kalbin kasılıp kanı damarlara pompaladığı andaki basınçtır.
- Diyastolik Tansiyon (Küçük Tansiyon): Kalbin gevşediği ve kanla dolduğu andaki basınçtır.
Normal bir tansiyon değeri genellikle 120/80 mmHg civarındadır. Ancak bu değer yaş, cinsiyet ve bireyin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir.
Tansiyon Nasıl Ölçülür?
Tansiyon ölçümü, düzenli olarak kontrol edilmesi gereken bir sağlık göstergesidir. Aşağıdaki adımlar doğru ölçüm için izlenebilir:
-
Hazırlık:
- Ölçümden 30 dakika önce kafeinli içeceklerden, sigaradan ve egzersizden kaçınılmalıdır.
- Kişi ölçümden önce 5 dakika kadar dinlenmelidir.
-
Doğru Pozisyon:
- Ölçüm oturur pozisyonda yapılmalıdır.
- Sırt bir sandalyeye yaslanmalı, ayaklar yere düz bir şekilde basmalı ve kollar desteklenmelidir.
- Ölçüm yapılacak kol, kalp hizasında olmalıdır.
-
Cihazın Hazırlığı:
- Tansiyon aleti, kolun üst kısmına doğru bir şekilde yerleştirilmelidir.
- Manşet, kolu sıkıca sararken çok gevşek veya çok sıkı olmamalıdır.
-
Ölçüm:
- Dijital bir cihaz kullanılıyorsa cihazın düğmesine basılarak ölçüm başlatılır.
- Manüel ölçümde, stetoskop ve tansiyon aleti birlikte kullanılarak tansiyon değerlendirilir.
-
Sonuçların Kaydedilmesi:
Ölçüm sonrası çıkan değerler kaydedilmeli ve düzenli olarak takip edilmelidir.
Tansiyon Değerlerinin Anlamı
- Normal Tansiyon: 120/80 mmHg civarında
- Hipotansiyon (Düşük Tansiyon): 90/60 mmHg’nin altında
- Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): 140/90 mmHg ve üzeri
Hipotansiyon durumunda baş dönmesi, halsizlik gibi belirtiler ortaya çıkabilirken hipertansiyon genellikle sessiz ilerler ancak uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Tansiyon Takibinin Önemi
Tansiyonun düzenli aralıklarla ölçülmesi hipertansiyon veya hipotansiyon gibi durumların erken teşhis edilmesine yardımcı olur. Bu kalp krizi, inme gibi ciddi sağlık sorunlarının önlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Sağlıklı bir tansiyonu korumak için dengeli beslenmek düzenli egzersiz yapmak ve stresten uzak durmak önerilir. Ayrıca tansiyon değerlerinde anormal bir durum fark edilirse mutlaka bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır.