Meme kanseri tüm dünyada kadınlar arasında en sık görülen kanser türlerinden biridir ve erken teşhis edildiğinde tedavi şansı oldukça yüksektir.
Araştırmalar meme kanserinin erken evrede genellikle belirti vermediğini ortaya koymuştur. Bu nedenle kadınların düzenli olarak kendi kendine meme muayenesi yapmaları hastalığın erken teşhis edilmesinde kritik bir rol oynar. Kendi kendine meme muayenesi, hem etkili hem de maliyetsiz bir yöntemdir. Meme kanserinin erken teşhisi yaşam kalitesini artırmak ve hastalığın ilerlemesini önlemek açısından büyük bir öneme sahiptir.
Meme Kanseri Belirtileri
Meme kanseri genellikle ağrısız ve fark edilmeyen bir şekilde gelişir. Ancak ilerleyen evrelerde şu belirtilere dikkat edilmelidir:
- Memede ya da koltuk altında ele gelen sert, ağrısız kitle
- Meme başından kanlı akıntı gelmesi
- Meme derisinde kalınlaşma, kızarıklık ya da portakal kabuğu görünümü
- Meme şeklinde ya da boyutunda ani değişiklikler
- Meme başında içe çökme veya şekil bozukluğu
Her ay düzenli olarak yapılan kendi kendine meme muayenesine (KKMM) ek olarak, 40 yaşından itibaren yılda bir kez doktora gidilerek profesyonel meme muayenesi yaptırılmalıdır. Eğer birinci derece yakınlarında meme kanseri teşhisi alan bir kişi varsa, bu muayeneler, kanser teşhisi alan akrabanın tanı aldığı yaştan beş yıl önce başlamalıdır.
Meme Kanseri Ağrı Yapar mı?
Meme kanseri genellikle erken evrelerde ağrı yapmaz. Ancak tümör büyüdükçe veya çevre dokulara baskı yapmaya başladığında ağrı hissedilebilir. Bu nedenle memede herhangi bir kitle veya değişiklik fark edildiğinde ağrı olsun ya da olmasın, hemen bir uzmana başvurulmalıdır.
Risk Faktörleri
Meme kanseri riskini artıran başlıca faktörler şunlardır:
- İleri yaş: Yaş ilerledikçe meme kanseri riski artar.
- Genetik yatkınlık: Ailede özellikle birinci derece yakınlarda meme kanseri öyküsü bulunması riski artırır.
- Hormonal değişiklikler: Uzun süreli östrojen ve progesteron tedavisi riski yükseltebilir.
- Obezite: Fazla kilolu olmak ve hareketsiz bir yaşam tarzı meme kanseri riskini artıran faktörler arasındadır.
- Alkol tüketimi: Düzenli alkol tüketimi meme kanseri riskini artırabilir.
Korunma Yolları
Meme kanseri riskini tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da alınacak bazı önlemler riski azaltabilir:
- Düzenli tarama: Mamografi, meme kanserini erken evrede teşhis etmenin en etkili yöntemlerinden biridir.
- Sağlıklı yaşam tarzı: Dengeli beslenme, düzenli egzersiz ve ideal kilonun korunması meme kanseri riskini azaltabilir.
- Alkol ve sigaradan kaçınma: Alkol tüketimini sınırlandırmak ve sigaradan uzak durmak önemli koruyucu adımlardandır.
- Hormonal tedavilerin dikkatli kullanımı: Uzun süreli hormon tedavileri konusunda dikkatli olunmalı ve bir uzmanla görüşülmelidir.
Meme Kanseri Tanısı
Meme kanserinin erken teşhisi hayat kurtarıcı olabilir. Bu nedenle düzenli tarama ve muayeneler önemlidir:
- Kendi Kendine Meme Muayenesi (KKMM): Kadınların düzenli olarak her ay kendi kendine meme muayenesi yapması, erken tanı açısından hayati önem taşır.
- Mamografi: 40 yaşından itibaren düzenli olarak yapılması önerilen mamografi, meme kanserinin erken aşamada tespit edilmesine yardımcı olur.
- Ultrason ve MR: Şüpheli durumlarda mamografiye ek olarak meme dokusunu daha detaylı incelemek için ultrason veya MR kullanılabilir.
- Biyopsi: Şüpheli bir kitle tespit edildiğinde, biyopsi yapılarak kitlenin iyi huylu ya da kötü huylu olup olmadığı belirlenir.
Tedavi Yöntemleri
Meme kanseri tedavisi, hastalığın evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir:
- Cerrahi: Meme kanserinde tümörün alınması en yaygın tedavi yöntemidir. Lumpektomi (tümörün çıkarılması) veya mastektomi (memenin alınması) uygulanabilir.
- Radyoterapi: Cerrahi sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek için uygulanır.
- Kemoterapi: Kanserin yayılma riskine karşı kemoterapi uygulanabilir. İleri evrelerde veya cerrahi öncesi tümörü küçültmek amacıyla da kullanılabilir.
- Hormon Tedavisi: Hormon reseptörü pozitif kanserlerde tümörün büyümesini durdurmak amacıyla hormon tedavisi kullanılabilir.
- Hedefe Yönelik Tedavi: Özellikle HER2 pozitif kanserlerde kullanılan bu tedavi, kanser hücrelerini hedef alarak etkili sonuçlar elde edebilir.
Erkeklerde Meme Kanseri
Meme kanseri erkeklerde nadir görülse de, memede kitle, ciltte değişiklikler veya meme başından akıntı gibi belirtiler erkeklerde de ortaya çıkabilir. Erkeklerin de bu tür belirtileri fark ettiklerinde vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmaları önemlidir.
