Domuz gribi, pandemiden mevsimsel grip döngüsüne dahil olmuş bir hastalıktır.
Domuz gribi, influenza A virüsünün bir alt tipi olan H1N1’in neden olduğu bir hastalıktır. İlk olarak 2009-2010 grip sezonunda ortaya çıkan bu virüs kuşları, domuzları ve insanlıları etkileyen yeni bir influenza kombinasyonu olarak tanımlanır. Aynı yıl Dünya Sağlık Örgütü (WHO), H1N1’i pandemi olarak ilan etti. Çok sayıda ülkede yaygın etkiler gösteren bu virüs 284.400’den fazla ölümle sonuçlanan ciddi bir halk sağlığı sorunu haline geldi.
Pandemi sona ermesine rağmen H1N1 suşu, mevsimsel grip virüsleri arasında yer almaya devam etmektedir. Gribe yakalanan çoğu kişi kendi kendine iyileşirken özellikle risk altındaki bireylerde komplikasyonlar ciddi sorunlara yol açabilir.
Belirtiler Nelerdir?
H1N1 grip belirtileri genellikle hızlı bir şekilde başlar ve şunları içerebilir:
-
Ateş (çoğu zaman, ancak her zaman değil)
-
Kas ağrıları, yorgunluk ve halsizlik
-
Üşümeler ve terleme
-
Öksürük ve boğaz ağrısı
-
Burun tıkanıklığı veya akıntısı
-
Sulu, kırmızı gözler
-
Baş ağrısı ve mide bulantısı
-
Çocuklarda daha yaygın olmak üzere ishal ve kusma
Belirtiler, virüsün vücuda girmesinden 1 ila 4 gün sonra ortaya çıkar.
Kimler Risk Altındadır?
Bazı bireyler, H1N1 gribi ve komplikasyonları açısından daha yüksek risk altındadır:
-
2 yaş altındaki çocuklar ve 65 yaş üstü yetişkinler
-
Hamile bireyler, özellikle ikinci ve üçüncü trimesterde
-
Zayıflamış bağışıklık sistemi (HIV/AIDS, kanser tedavisi veya organ nakli gibi)
-
Kronik hastalıklar: Astım, diyabet, kalp rahatsızlıkları ve sinir sistemi hastalıkları
-
Obezite (Çok yüksek VKİ)
H1N1’in Yayılması
Virüs, enfekte bireylerin öksürük, hapşırık veya konuşma sırasında havaya saldıkları damlacıklar yoluyla yayılır. Kirli bir yüzeye dokunduktan sonra göz, burun veya ağıza temas etmek de enfeksiyona yol açabilir. Ancak domuz eti tüketmekle H1N1 bulaşı olmadığı unutulmamalıdır.
Tedavi
Hafif belirtileri olan bireylerin çoğu evde dinlenerek iyileşebilir. Ancak ağır semptomlar veya komplikasyon riski taşıyan kişiler çabucak tıbbi yardım almalıdır.
Tedavi Seçenekleri
-
Antiviral ilaçlar: Oseltamivir veya zanamivir gibi ilaçlar, hastalığın şiddetini azaltabilir ve iyileşme süresini kısaltabilir.
-
Semptomatik tedavi: Bol sıvı alınması, ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler kullanılabilir.
Korunma Yolları
-
Mevsimsel Grip Aşısı: CDC 6 ayı aşkın yaşta herkesin her yıl grip aşısı olmasını önermektedir. Aşı H1N1 dâhil olmak üzere birçok grip virüsüne karşı koruma sağlar.
-
El Hijyeni: Elleri sık sık sabunla yıkamak veya alkol bazlı el dezenfektanı kullanmak.
-
Yüzeye Dokunmaktan Kaçınma: Göz, burun ve ağıza teması en aza indirmek.
-
Hasta Kışilerden Uzak Durma: Grip belirtileri gösteren bireylerden uzak durarak yayılmayı engelleyebilirsiniz.
-
Öksürme ve Hapşırma Adabı: Mendil veya dirsek içine hapşırıp öksürmek ve hemen el hijyenine dikkat etmek.